marszczki powstają najczęściej na skutek ruchów mięśni twarzy. Uśmiech, mrużenie oczu czy podnoszenie brwi powodują początkowo delikatne, a z czasem coraz głębsze bruzdy. Są one efektem naturalnego starzenia się skóry. Pojawiają się już po 25. roku życia. Najwcześniej występują w okolicy oczu, gdzie skóra jest cienka, a przy tym wykonuje mnóstwo ruchów każdego dnia.

Gładka i młodo wyglądająca skóra jest pożądana zarówno przez kobiety, jak i przez mężczyzn. Jednak wraz z upływającym czasem u wszystkich pojawiają się zmarszczki, bez względu na stosowane kosmetyki lub zabiegi pielęgnacyjne. To normalne zjawisko, które powodowane jest przez działanie promieni UV oraz nieustającą pracę mięśni mimicznych.

Przyczyny powstawania zmarszczek

Zmarszczki najwcześniej powstają tam, gdzie tkanka podskórna jest cienka, czyli na twarzy, szyi i dekolcie. Ubytki kolagenu i elastyny sprawiają, że skóra traci swoje podparcie i zaczyna się marszczyć. Ponadto zdecydowanie bardziej potrzebuje nawilżenia. Za zachowanie gładkości i sprężystości odpowiada kwas hialuronowy, który ma zdolność wiązania wody. Wraz z wiekiem jest go coraz mniej, przez co skóra ulega odwodnieniu, a to z kolei sprzyja powstawaniu zmarszczek.

Zarówno miejsce powstawania, jak i ilość bruzd zależna jest nie tylko od genetyki, ale również od codziennej pielęgnacji i prowadzonego stylu życia. Negatywny wpływ na naszą skórę ma nadmierne korzystanie ze słońca, palenie papierosów, stres, niewłaściwa dieta czy nawet sposób w jaki śpimy.

Gdzie występują zmarszczki?

Zmarszczki mimiczne pojawiają się jako pierwsze, zazwyczaj około 25. roku życia. Bruzdy powstają w wyniku pracy mięśni twarzy, dlatego też najczęściej są umiejscowione w okolicy oczu, ust, nosa oraz czoła.

Zmarszczki powstają na skutek naturalnego procesu starzenia się skóry i są ściśle związane z ubytkami kolagenu, nie tylko na twarzy, ale również na szyi, dłoniach i stopach. Zdarza się, że zmarszczki wokół oczu są spowodowane działaniem promieni słonecznych, dlatego tak ważne jest stosowanie na co dzień kremów z filtrem. Uważa się, że promieniowanie UV jest w nawet 80% odpowiedzialne za szybsze starzenie się skóry.

Zmarszczki – kiedy powstają?

Już po 20. roku życia zaczynają pojawiać się pierwsze zmarszczki w okolicy oczu. Szczególnie widoczne są u osób, które mrużą oczy i często się uśmiechają. Mają one charakter zmarszczek mimicznych. W początkowym etapie bruzdy te same się prostują, gdy mięśnie odpowiedzialne za konkretne zmiany nie pracują.

Skóra po 25. roku życia pozostaje jeszcze gładka i promienna. Szybko się regeneruje, jednak warto pamiętać, że jest to ten moment, gdy naskórek powoli zaczyna się starzeć. Od tego momentu obserwowany jest regularny ubytek kolagenu w skali roku o około 1%, co wpływa na zmniejszenie jędrności skóry. W związku z tym profilaktyka przeciwstarzeniowa powinna zostać wdrożona do codziennej pielęgnacji już w tym wieku. Z czasem zmarszczki mimiczne utrwalają się, a tego typu zmiany mogą być trudne lub wręcz niemożliwe do naprawienia.

Nie bez znaczenia pozostaje dla naszej skóry smog, szczególnie pyły zawieszone PM2,5, które z łatwością osadzają się w naskórku, ponieważ wnikają w jego głąb przez gruczoły łojowe i mieszki włosowe. Przyczyniają się do utraty elastyczności, jędrności, występowania podrażnień, przesuszeń, stanów zapalnych, a także nasilają problemy dermatologiczne, takie jak trądzik, łuszczyca czy egzema.

Po trzydziestce zmarszczki mimiczne zaczynają się utrwalać. W tym czasie zarysowują się również powoli bruzdy, które są efektem powolnego wiotczenia skóry i opadania tkanek. W tym wieku skóra zatraca swoją młodzieńczą wiotkość, a po intensywnym dniu staje się szara z widocznymi cieniami pod oczami. Jest to czas, kiedy zaczynają być widoczne wszystkie błędy młodości w postaci przebarwień i zmian pigmentacyjnych. Uszkodzona bariera hydrolipidowa i spadek ilości kwasu hialuronowego przyczyniają się do przesuszania naskórka.

Po 30. roku życia szczególnie problematyczna staje się okolica oka. Oprócz kurzych łapek zaczynają pojawiać się zmarszczki w dolinie łez. Dolna powieka po źle przespanej nocy puchnie, dodając lat. Skóra powoli zatraca swój młodzieńczy wygląd. Utrata jędrności staje się coraz bardziej widoczna, podobnie jak słabsze właściwości regeneracyjne naskórka.

Około czterdziestki zaczynają opadać powieki i brwi. Wiąże się to z coraz większym spadkiem jędrności i zanikiem kolagenu. W tym okresie opadają kąciki ust, bruzdy pogłębiają się, a skóra pod oczami ma tendencję do powstawania opuchnięć i worków pod oczami. Powoli odwraca się trójkąt młodości. Zachodzące w owalu zmiany sprawiają, że dolna część twarzy staje się szersza, a do ubytków dochodzi w tkankach na policzkach i na skroniach. Naskórek staje się szary i pozbawiony blasku. Zwiększyć się może tendencja do pękania naczynek i utrwalania rumienia.

Po 50. roku życia dla wielu kobiet głównym problemem staje się wygląd skóry na szyi i dekolcie, kiedy zaczynają być widoczne tzw. obręcze Wenus na szyi, a dekolt pokrywa siateczka zmarszczek, szczególnie, jeżeli w młodości nadużywana była ekspozycja na słońce.

W okresie menopauzy dochodzi do gwałtownego pogorszenia się kondycji naskórka. Mamy do czynienia przede wszystkim z utratą jędrności i elastyczności, co skutkuje opadaniem skóry. W tym czasie tkanki tracą swoją objętość, przez co twarz staje się płaska – policzki zapadają się, dolina łez ulega wyraźnemu pogłębieniu, a usta zmieniają się w bardziej wąskie. Obniżony zostaje cały zarys żuchwy, przez co wygląd twarzy staje się ciężki. Nasilają się tzw. plamy starcze, które są skupiskiem ciemnego pigmentu. Pojawiają się przede wszystkim na skroniach i policzkach. Niekiedy ogromnym problemem staje się opadanie powiek, ponieważ może ono doprowadzać nawet do ograniczenia pola widzenia.

Po 60. roku życia zanika tkanka podskórna. Pojawiają się zmarszczki związane z opadaniem policzków i ubytkiem podściółki tłuszczowej na twarzy. Jeżeli w trakcie całego życia ochrona przeciwsłoneczna była nikła lub nie było jej wcale, na tym etapie skóra na twarzy może być pokryta siatką zmarszczek, zagnieceń i przebarwień.

Zmarszczki mimiczne

Zmarszczki mimiczne powstają na skutek intensywnej pracy mięśni twarzy. Skóra kurczy się, by następnie się rozkurczyć, aż wreszcie zaczyna być widoczna bruzda pod kątem prostym do linii naprężenia mięśnia.

Na pojawienie się zmarszczek mają wpływ uwarunkowania genetyczne, stosowane kosmetyki, tryb życia, ale też czynniki zewnętrzne, takie jak promienie UV. Wraz z wiekiem skóra zatraca zdolność do odbudowy, wiązania wody oraz utrzymania nawilżenia w naskórku. Z czasem staje się ona mniej elastyczna, wysuszona, a naskórek cieńszy.

Nie bez znaczenia dla kondycji naszej skóry jest tryb życia, który prowadzimy. Nadmierne opalanie, nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, monotonna dieta, również odbijają się na naszym wyglądzie.

Pierwsze zmarszczki mimiczne powstają między 20. a 30. rokiem życia w okolicy oczu, gdzie skóra jest najcieńsza. Powstałe bruzdy nazywane są kurzymi łapkami. Następnie zmarszczki zaczynają powstawać na czole i między brwiami (lwie zmarszczki) oraz w okolicy ust (zmarszczki palacza). Utrwalone bruzdy nazywane są zmarszczkami statycznymi. Tego rodzaju zmian trudno się pozbyć.

Zmarszczki posłoneczne

Powstają na skórze na skutek działania promieniowania słonecznego. Ma ono szkodliwy wpływ na skórę, przede wszystkim prowadzi do przesuszenia naskórka, ale także uszkadza struktury kolagenu. Przybiera postać drobnej siateczki i występuje najczęściej w towarzystwie przebarwień. Najbardziej widoczne są na szyi i dekolcie. Tego typu bruzdy mogą występować bezpośrednio po ekspozycji na słońce. Aby nie uległy utrwaleniu należy dostarczyć skórze porządną dawkę nawilżenia i odżywienia.

Zmarszczki grawitacyjne

Pierwsze zmarszczki grawitacyjne występują na skórze około 40-45. roku życia. Naskórek traci swoją naturalną podporę i poddaje się działaniu grawitacji. Tkanki opadają, a powstające w ten sposób zmarszczki utrwalają się.

Zmarszczki senne

Pojawiają się podczas snu na skutek odgniatania się skóry. Najczęściej występują na jednej stronie twarzy – na wysokości skroni, policzkach, czole, szyi oraz dekolcie. Aby ich uniknąć należy spać na plecach. U młodych osób zmarszczki senne wygładzają się w ciągu dnia, jednak wraz z wiekiem zdolność ta zmniejsza się, a wgniecenia ulegają utrwaleniu.

Zmarszczki elastotyczne

Elastoza jest zwyrodnieniem włókien elastynowych, które jest skutkiem wieloletniej ekspozycji na słońce. Pojawiają się na skórze około 50. roku życia. Są to głębokie bruzdy, które pokrywają znaczny obszar skóry, przez wiele lat wystawianej na bezpośrednie działanie promieni UV.

Zmarszczki atroficzne

Powstawanie tego rodzaju zmarszczek wiąże się z zanikiem tkanek, który natomiast spowodowany jest spadkiem poziomu estrogenów w okresie menopauzy. Transport substancji odżywczych w głąb skóry zostaje ograniczony, co przyczynia się do pogorszenia wyglądu skóry. Sprawia ona wrażenie zmęczonej i pozbawionej blasku. Naskórek traci swoją elastyczność, a podściółka tłuszczowa zanika. Policzki z czasem opadają, a na skórze występują wyraźne wgłębienia, bruzdy i linie, które bardzo szybko ulegają utrwaleniu.

Kosmetyki na zmarszczki

Na rynku kosmetycznym pojawiło się mnóstwo produktów, które mają zapewnić młody wygląd skóry oraz ją wygładzić. Najczęściej są to kremy, oleje i sera. Różnią się one efektywnością działania, ale także kolejnością nakładania na naskórek.

Zalecane jest, by jako pierwsze nakładać serum, ponieważ ma ono najbardziej skoncentrowaną i lekką formułę, która szybko się wchłania. Natomiast jeżeli używamy oleju, powinien on być nakładany na samym końcu, ponieważ jego zadaniem jest zabezpieczenie związków z kremu i z serum przed ulotnieniem.

Krem na zmarszczki powinien być bogaty w antyoksydanty, które spowalniają działanie wolnych rodników, odpowiadających za procesy starzenia się skóry. Przyjmuje się, że po kremy przeciwzmarszczkowe należy sięgnąć jeszcze przed pojawieniem się pierwszych bruzd, by możliwie najbardziej opóźnić ich rozwój. Natomiast jeżeli pierwsze zmarszczki są już widoczne na naszej twarzy, wówczas warto sięgnąć po krem z retinolem, ponieważ witamina A ma działanie odmładzające. Doskonale wygładza drobne zmarszczki oraz wyrównuje koloryt skóry, dzięki czemu zyskuje ona zdrowszy i młodszy wygląd. Po 35. roku życia warto sięgnąć już po krem do twarzy z peptydami, ponieważ oprócz działania wygładzającego, zabezpiecza też skórę przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych oraz przed utratą wody.

Coraz popularniejsze stają się również kremy przeciwzmarszczkowe dla mężczyzn, których skóra w porównaniu do kobiecej jest mniej wrażliwa i grubsza.

Jakie składniki aktywne powinni znaleźć się w kosmetykach przeciwzmarszczkowych?
- witamina C,
- koenzym Q10,
- kwas hialuronowy,
- witamina A,
- witamina B3,
- witamina E,
- peptydy,
- wyciągi z roślin, takich jak zielona herbata, rokitnik, winogrona.

Ogromne znaczenie ma codzienna ochrona przeciwsłoneczna, dlatego warto sięgać po kosmetyki z filtrem UV. Coraz większe znaczenie ma również pielęgnacja antysmogowa.

Podsumowanie

Zmarszczki stanowią jeden z najbardziej charakterystycznych objawów starzenia się skóry. Codzienna, prawidłowa pielęgnacja może znacznie spowolnić postępujące procesy powstawania bruzd. Warto w tym celu sięgnąć po odpowiedni preparat, dostosowany do wieku i potrzeb naskórka.